Badanie ultrasonograficzne jamy brzusznej jest integralną częścią w procesie diagnozowania chorób układu pokarmowego, jak i patologii ze strony poszczególnych narządów. Jest to procedura (zazwyczaj wykonywana planowo) wymagająca niewielkiego uprzedniego przygotowania przez pacjenta.
Badanie USG jamy brzusznej
USG jamy brzusznej jest nieinwazyjną metodą obrazowania, która ze względu na niski koszt, łatwą dostępność, duże bezpieczeństwo, krótki czas wykonania, możliwość wielokrotnego powtarzania i łatwe przygotowanie, jest procedurą często wykorzystywaną zarówno u dorosłych pacjentów, jak i u dzieci. Jest badaniem odgrywającym szczególną rolę w procesie diagnostyki różnicowej i mającą ogromny wpływ na dalsze postępowanie diagnostyczne i terapeutyczne. Zlecane w pierwszej kolejności w przypadkach dolegliwości ze strony jamy brzusznej i przestrzeni zaotrzewnowej. W pediatrii wykonywane dodatkowo w celu oceny układu moczowego.
Sama procedura badania USG jest dla pacjenta bezbolesna i nie wiąże się z żadnymi nieprzyjemnymi odczuciami. Po odkryciu obszaru ciała poddawanego ocenie, do skóry badanego lekarz przykłada sondę pokrytą specjalnym żelem, wykonując nią odpowiednie ruchy uzyskuje na monitorze obraz przekroju badanego obiektu. Istotnym jest, aby pacjent zgłaszający się do pracowni USG miał ze sobą ważne skierowanie i wyniki wcześniejszych badań diagnostycznych.
Przygotowanie do badania
Samo przygotowanie do badania USG jamy brzusznej jest standardowe, chyba iż lekarz zaleci inaczej i będzie to wynikało ze specyfiki danego przypadku klinicznego.Dotyczy to zarówno pacjentów dorosłych, jak i pediatrycznych.
Pacjent dorosły (dzieci po 15 roku życia):
W celu uzyskania optymalnych warunków pacjent winien być przed badaniem:
- na czczo, zaleca się nieprzyjmowanie pokarmów ok. 6 – 8 godz. przed,
- nie zaleca się również przyjmowania płynów, ale ewentualnie dopuszcza się niewielkie ilości wody niegazowanej (tak, aby nie połykać przy tym powietrza),
- nie należy palić papierosów, ani żuć gumy do żucia,
- w dniu poprzedzającym badanie (u pacjentów z tendencją do występowania wzdęć przez 48 godz.) należy przyjmować pokarmy lekkostrawne i napoje niegazowane,
- pacjenci przyjmujący na stałe leki powinni je zażyć w zalecanych dawkach (najpóźniej 1 godz. przed rozpoczęciem badania),
- czasami lekarz zaleci przyjęcie doustnych środków odgazowujących, o czym pacjent zostanie odpowiednio wcześniej poinformowany.
Noworodki i dzieci:
Tak, jak w przypadku dorosłego pacjenta badanie USG jamy brzusznej dzieci również wymaga przygotowania według standardów postępowania:
- noworodki nie wymagają specjalnego wcześniejszego przygotowania, jedynym zaleceniem jest to, iż badanie winno być wykonane tuż przed porą kolejnego karmienia,
- niemowlęta powinny otrzymać ostatni pokarm przed badaniem ok 2 – 4 godz. przed jego rozpoczęciem. W celu dokonania oceny odźwiernika dziecku w trakcie procedury podawany jest płyn, dlatego też rodzice powinni zostać poinformowani o zabraniu ze sobą uprzednio przygotowanej porcji pokarmu,
- okres nieprzyjmowania pokarmów przez dzieci to ok.
- 4 godzi dla dzieci w wieku od 1 do 4 roku życia,
- 5 godzin od 4 do 8 roku życia,
- 6 godzin dla dzieci powyżej 8 roku życia,
- zaleca się również, aby ostatni posiłek przed badaniem był lekkostrawny i niskotłuszczowy,
- na zlecenie lekarza, w niektórych przypadkach należy podać środki odgazowujące,
- u pacjentów niepełnoletnich badanie wykonywane jest zawsze w obecności rodzica, bądź opiekuna prawnego i po wyrażeniu przez niego zgody.
Badanie ultrasonograficzne jest metodą z wyboru w przypadkach stwierdzenia nieprawidłowości w obrębie jamy brzusznej i przestrzeni zaotrzewnowej. Niesie ze sobą minimalne ryzyko powikłań, przez co jest w pełni bezpieczne dla pacjenta, w tym również dla dzieci i kobiet w ciąży. Należy jednak pamiętać, iż w celu otrzymania jak najlepszego obrazu badanych obiektów i trafnej diagnozy, wymaga od badanego wcześniejszego przygotowania. Zastosowanie się do wyżej wymienionych zasad jest warunkiem prawidłowo wykonanej procedury medycznej.
